“สุริยะ” เป็นชื่อเทพเจ้าแห่งดวงอาทิตย์ฮินดู เป็นศูนย์กลางของจักรวาลที่มีความสำคัญกับมนุษย์ ได้รับการบูชา เคารพ และสร้างความน่าเกรงขามมาหลายพันปี รวมทั้งในจักรวาลของโยคะเองเทพเจ้าแห่งดวงอาทิตย์นี้ได้รับความสำคัญผ่านลำดับท่าทางที่เรียกว่าแบบไดนามิก ที่เรียกว่า Surya Namaskar หรือ Sun Salutation แม้ว่าต้นกำเนิดที่แน่นอนของการฝึกนี้จะยังไม่รู้ที่มาแน่ชัด แต่ตำนานและหลักฐานทางประวัติศาสตร์เผยให้เห็นแง่มุมที่น่าสนใจเกี่ยวกับการพัฒนาที่น่าสนใจของท่าสุริยนมัสการ
รากเหง้าจากพระเวท หรือแรงบันดาลใจจากตำนาน?
มีทฤษฎีหลัก 2 ประการเกี่ยวกับการกำเนิดของท่า Surya Namaskar ทฤษฎีแรกเชื่อมโยงกับยุคพระเวท (ศตวรรษที่ 12-10 ก่อนคริสตศักราช) ช่วงเวลาที่แต่งพระคัมภีร์โบราณของอินเดีย กล่าวถึงการสรรเสริญดวงอาทิตย์ผ่านเพลงสวดและพิธีกรรมซึ่งถูกมองว่าเป็นแหล่งชีวิตและพลังงานขั้นสูงสุด มีความเป็นไปได้ที่ Sun Salutations กลายเป็นรูปแบบการบูชาดวงอาทิตย์ที่เป็นรูปธรรมมากขึ้น โดยเปลี่ยนจากพิธีกรรมไปสู่การเคลื่อนไหว
อีกทฤษฎีเป็นแรงบันดาลใจที่มาจากตำนานเรื่อง มหากาพย์รามายณะ ในมหากาพย์นี้มี “หนุมาน” เทพลิงซึ่งพยายามจะคว้าดวงอาทิตย์ โดยเข้าใจผิดว่าเป็นผลไม้สีทอง (บ้างก็ว่าเป็นมะม่วง) การกระโดดอันทรงพลังของเขาโดดเด่นด้วยการเคลื่อนไหวมีการขยายและยืดตัวที่อาจเป็นแหล่งที่มาของแรงบันดาลใจสำหรับการเคลื่อนไหวที่ไหลลื่นของ Sun Salutations แม้ว่าเรื่องราวนี้อาจไม่ใช่ต้นกำเนิดโดยตรง แต่ก็สะท้อนให้เห็นถึงแก่นแท้ของการฝึกฝนที่เป็นการแสดงออกถึงพลังงานที่ไหลลื่นและทรงพลัง
การเดินทางของดวงอาทิตย์ สะท้อนผ่านการเคลื่อนไหว
แม้ว่าเรื่องราวต้นกำเนิดที่แน่นอนยังคงเป็นที่ถกเถียงกัน แต่ก็ไม่อาจปฏิเสธความเชื่อมโยงเชิงสัญลักษณ์ที่ Sun Salutations สะท้อนการเดินทางของดวงอาทิตย์ข้ามท้องฟ้าได้อย่างสวยงาม ดังนี้
ดวงอาทิตย์ขึ้น: เริ่มต้นด้วยท่ายกมือขึ้น แทนดวงอาทิตย์ที่กำลังขึ้น ปลุกโลกให้ตื่น
ดวงอาทิตย์เที่ยงวัน: ท่า Plank และ Cobra เป็นสัญลักษณ์ของดวงอาทิตย์ที่กำลังถึงจุดสูงสุด นำมาซึ่งความแข็งแกร่งและความมีชีวิตชีวา
พระอาทิตย์ตก: Downward Facing Dog และท่าก้มพับตัว เป็นดวงอาทิตย์ที่กำลังเคลื่อนตัวลงสู่ขอบฟ้า ให้ความรู้สึกสงบและมั่นคง
การเปลี่ยนผ่านท่าต่างๆ ใน Sun Salutation สอดคล้องกับจุดประสงค์ของการฝึก คือเพื่อให้จังหวะของร่างกายประสานกับการเคลื่อนไหวของดวงอาทิตย์ เป็นวิธีเชื่อมต่อกับโลกธรรมชาติและให้เกียรติแก่พลังแห่งชีวิตของดวงอาทิตย์
ประเพณีที่ยังคงอยู่
นอกเหนือจากตำนานและประวัติศาสตร์แล้ว Sun Salutation ได้กลายเป็นประเพณีที่ยังคงอยู่ ผู้คนหลายล้านคนทั่วโลกฝึกฝน Sun Salutation โดยมีการปรับให้เข้ากับสไตล์โยคะและวัฒนธรรมที่แตกต่างกัน แต่ยังคงรักษาแก่นแท้ไว้ ซึ่งเป็นเครื่องพิสูจน์ว่า Sun Salutation เป็นหลักการปฏิบัติที่มีพลังและเชื่อมโยงความเกี่ยวกับผู้คนได้อย่างยั่งยืน
ไม่ว่าคุณจะมอง Sun Salutation ว่าเป็นซากของพิธีกรรมโบราณ แรงบันดาลใจจากตำนาน หรือการออกกำลังกายสมัยใหม่ การฝึกนี้มอบการเชื่อมโยงอันลึกซึ้งกับธรรมชาติและเส้นทางสู่ความกลมกลืนภายใน เมื่อคุณฝึกลำดับท่า ให้ปล่อยให้ตัวเองได้รับพลังงานจากดวงอาทิตย์ และปล่อยให้ความอบอุ่นของดวงอาทิตย์ส่องสว่างร่างกายและจิตวิญญาณของคุณ
